जहाज गयेगु म्हगस्

राजेन मानन्धर

“लगेज चायेकि,” ख्वातुगु म्हुतुसि फस्वयेकाः सुरक्षाकर्मीं चिचीग्वःगु मिखां जितः ज्वयेपियाः स्वल । थ्व जिगु लागि ला छुं न्हूगु व मजुइमाःगु खँ थें मच्वं ।

सन् २००७या जुलाइ ३० । याकःचा जि, जापानया योकोहामाय् जुइत्यंगु एस्पेरान्तो भाय्या विश्व सम्मेलनय् ब्वति कायेत जितः सःता तःगु । झीगु तसकं गौरव यायेबहगु छगुयां छगु जक त्रिभुवन अन्तर्राष्टिय एअरपोर्ट । वयागु ख्वाः स्वस्वं जिगु मिखाय् जापानया नारिता एअरपोर्ट दंवल । थःगु देसं पिहाँ वनेत थन थपाय्सकं थाकु, अन जितः जिलाजं धकाः ख्येँ वः तयाः लसकुस याइ ला? थःगु देसय् सम्मान तंकाच्वनेमाःपिं झी बोनाफाइड आदिबासी नागरिकत ।

वयागु हरेक यात्रीयागु लगेज चायेकास्वयेगु अधिकार अले वयात चित्त बुझेमयासें वनेमदइगु जिगु बाध्यता । पर्सय् स्वचाकातयागु न्हाय्पंकुलेगुथेंच्वंगु ताःचा लिकयाः लगेजया तालं चायेकाः ह्वातां उलाबिया जिगु सर्बय् धायेगु हे थ्वहे खः धयाथें । छता–छता चीज पुत्तुपुइकाः, प्वत्तुप्वलाः स्वल । दइगु हे छु जुइ थ्व जिगु लगेजय् — नयेत उगुुं थुगुं भचाभचा, वसः प्यजु–न्याजु, चप्पल छजु, अनयापिं पासापिन्त बिइत हयाग नीगुति नेपालया बारे सफूत अले मेमेगु झिता झींनिताति नेपाली हस्तकलाया बस्तुत । विशेष यानाः यंकागु धइगु द्यःया ख्वापाःत । पुलांगु अखबारं प्वःचिनातयागु ख्वापाः छपाः छपाः यानाः लिकाल, अले न्यन । “छु थ्व, गनं हयागु, गन यंकेगु?”

थ्व ला अति जुल । नवायेत्यःपिं मखु धकाः सिइकाः नं म्हुतुं पिज्वल, “छि नेपाःमि मखुला ? नेपाःया थःगु संस्कृतिया चिं का थ्व, गबलें येँय् थज्याःगु गबलें मखनानि ला ?”

“अले व छु ले?” ध्याकुंचाय् लानाच्वंगु चिकीग्वःगु बत्तायाय् कथिं सुयाः न्यन ।

“थ्व नयेगु बस्तु, पोलो, सिचुगु पिपलामेट । भपियादिइगु ला?”

“खःला? न्हाचः एक्सरेलय् ला छु छुथें च्वक क्यन नि । ए, थ्व सिलेबरया भ्वतं भुनातःगुलिं जुइका । म्वाल, उखे वनाः मिलेया,” प्यन्हुतक कुतिकुति सनाः छुं मस्यनीकथं वसः छबः, ख्वाःपा छपाः यानाः पँचिनातयागु, खां खिनेथें खिनाबियाः आः हानं ज्या अप्वयेका बिल । न्हापा न्हापा माजुया भौ सुम्क च्वंगु स्वयेमफयाः ज्या दयेका बिउगुथें ।
बल्ल बल्ल मिलेयाना । हानं मेम्ह सुरक्षाकर्मी धाःम्हस्यां गःपः तःहाकः यात, “गन वनेत्यना?”

“जापान,” सिइम्ह मनुखं नवायेथें धयाबिया ।

“गुलिया निंतिं? कि लिहाँ वयेम्वायेक ?” वयागु ख्वालं धयाच्वंगु दु, वयागु लिसः वयाके दु धकाः ।
नेपाःया विमानस्थलय् च्वनीपिनिगु न्ह्यपुइ थ्व स्वयाः बांलाःगु खँ तयेथाये दइमखु, थ्व स्वयाः भिंगु बिचाः यायेसःपिं अन न्ह्यनी नं मखु । उकिं उमिगु म्हुतुं थज्याःगु जक खँ ल्ह्वइ । जिं बलं थःगु म्हुतुप्वाःयात लगाम बियाः धया, “मखु लछिया निंतिं का । सेमिनारय् ब्वति कायेत सःतूगु जितः ।”

“आः वँसेंलि गाक्क कमेयानाः जक लिहाँ वा ले ।” वं थःगु हैसियात क्यन । जिं लिसः बिइमाःगु आवश्यकता मतायेका ।

तलय् वनाः पोस्टकार्ड पाय्पाःगु भ्वँतय् फारम भरेकयाकल । अले अन खिँउसेच्वंगु काउण्टरय् मथ्यंतले लाइन च्वनाच्वना । थ्यन । व अफिसरं जिगु पासपोर्टया छपाः छपाः पेज ई ततं पुइकल, मिखां हे आखः फ्ययेथें स्वल । अले यक्व हे न्यनेकने यात, मानौ जि छम्ह पाकेटमार अले व चौकीया हवलदार । जि छम्ह अपराधी अले व जितः सजाय न्यंकेत च्वनाच्वंम्ह न्यायाधीश । जिगु अपराध धइगु थुलि हे — सुयातं दांछि दां मनकुसें जि विदेश वनेत्यना । उकिं उमिसं न्ह्यागुयाःसां जिउ, न्ह्यागु धाःसां जिउ । जि मू हायेकातःम्ह दुगुचा, अले व … ।

“भ्वँ छु छु दु ?” वं न्यन । जिं भिसा एप्लाई यायेत माःगु धकाः उखें छ्वयाहःगु झिंच्यापाः भ्वंया फोटोकपी तयातयगु फाइल व न्ह्यःनेच्वंगु टेबलय् दिकाबिया । दक्व जापानी भासं जक च्वयातःगु । ख्वालय् फय् वयेकेभनं भ्वं फररर यानाः पुइकल । हपहप ताःन्वयाच्वंथाय् जितः नं फय् भचा फ्वसा वल । पासपोर्ट नक्कली लाकि सक्कली धकाः स्वल अले व भ्वं जितः बिल । पासपोर्टय् छाप तयाः उखे हुँ धाल । जिं आः जितः अनं बिदा बिल धकाः थुइका ।

भचा उखे लँय् दनाच्वंपिं मेपिं निम्ह मनूतय्सं पन । चसीचा ख्वाः, न्ह्याक्व नकातःसा तिलय् मग्यंपिं अगतिथज्याःपिं । भ्वं छु छु दु धाल, व हे चाङ क्यना ।

“गनं वनेत्यनागु?”

“जि अकमकेजुल । नमवासे च्वने मफुत, “गनं ? काठमाडौंनं का, गनं जुइ ?”

“मखु, गुगु कम्पनीं धयागु का ।”

“छु, कम्पनी ? जि अन सेमिनारय् भाग काः वनेत्यनागु ।”

“सय् भिसा छकः स्वये ।”

नेपाःया मन्त्रीत व सचिवतथें न्हियान्हिथं विदेश वनेम्वाःसां जिं थुलि तक ला सिउ, उमिगु ज्या पासपोर्ट स्वयेगु मखु । विमानस्थलया अधिकारीं डिपार्चरया छाप तयातयेधुंकूगु पासपोर्टया भ्रमण सुयां रहरं जक रद्द जुइमखु । अथेसां क्यनाबिया । गुुलिं आखः ब्वनेसःथें पुइकाः स्वल, अले उकिइ स्वचाकातयागु इ–टिकटनं स्वल ।

“ओहो सा । लछि मछिच्वनेगु हँ अले विदेशी ध्यबा ला हिला मतः । छु नयेगु बिचाः दु अन?”

“जिं नयेगु च्वनेगु खर्च यायेम्वाः । दक्व आयोजकं पुली । अले उकुन्हु तिनि सिंगापुर वनावयागु, अबलय् हिलागु क्याश डलर गाक्क हे दनि,” जिं फयांफक्व तं क्वत्यलाः स्कूलया होमवर्क क्यंवःम्ह मचांथें वं न्यंगु न्यंगु खँया लिसः जक बियाच्वना ।

“अथे धयां मजिल । ध्यबा मज्वँसें वने दइमखु धकाः मसिउला ? पहिला ध्यबा नि कयाझायेमाली थें च्वन,” भौचिया ख्याः, छुँया नी । जि छु याये छु याये । आः ब्वयेत्ययेकाः गन ध्यबा हिउवनेगु । माक्व ध्यबा जिकय् दु धासेंलि ? अपाय्सकं ताःन्वःगु थासय् न फाइन, न एसि — न्हकुं चःति बाः वयाः जिगु गःपतय् तिकिनंगु जिं चाल ।

“क्याश ध्यबा दु धया । गुलि माल? क्यने माःगु खःला?” जितः आः धाःसा सहयाये हे मफयेक तं पिहाँ वल । खल्तिया म्हिचाय् ल्हाः दुछ्वयाः न्यना ।

उधि धायेवं व भचा अलमल जुल । नाटकया पाठ ल्वःम्हंम्ह कलाकारथें । जितः ख्वाः मस्वसे डिपार्चरया छाप तइगु काउन्टरय् स्वयाः अपाय्धंगु हलय् दक्वस्यां तायेक हाल, “थन स्वयादिसँ । थ्व मनूया जापानय् लछि च्वनेगु हँ, ध्यबा धाःसा हिलातःगु मदु । उखे छ्वयेगु लागि थुखे छ्वयेगु?”
वं प्लेनय् च्वनेत छ्वयेगु लाकि छेँय् लित छ्वयेगु धकाः संकेत यात । जापानी राजदूतावासं बिउगु भिसायात ट्वाइलेट पेपर दयेकेगु हैसियत कयाःतःपिं थुपिं त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलया कर्मचारीतय्गु हैसियत हे नेपालया अध्यागमन सुरक्षा निकायया हैसियत खः । वं मजिउ धालकि जिगु भिसा, टिकट, वनेगु लागि यानाच्वनागु दक्व तयारी खितुंगालय् वनी । वं चाहेजुलधाःसा न्हिनय्यात चान्हय् दयेकाबिइ, चान्हय्यात न्हिनय् दय्काबिइ, मिजंम्हस्या पासपोर्ट ज्वनाः मिसाम्ह ब्वइ । भारतीय, बांग्लादेशी व पाकिस्तानीत नेपाली पासपोर्ट ज्वनाः विदेश वनेगु लुखा थ्व । चाल्र्स शोभराजया किसि न्ह्यंगु थ्व भन्सारय् जि छम्ह बकाइदा जापानया अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाया पौया आधारय् भिसा कयाः वनेत्यनाम्ह नेपाली नागरिक मन्ह्यन ला ? थुमिगु शैक्षिक योग्यता, उमिसं गज्याःगु परीक्षा पासयानाः अन अज्याःगु महत्वपूर्ण पदय् च्वनाः जागिर नये खनीगु जुइ धकाः अध्ययन अनुसन्धान यायेमास्ति वल जिगु पत्रकारिताया न्ह्यपुयात ।

जितः अनसं थनाः व मनू जिगु पासपोर्र्ट व टिकट ज्वनाः ब्वाँय् वन । गन वंगु नं मसिउ, छाय् वंगु नं मसिउ । व मनू लिहाँ मवःसा छु याये? वयागु अन टेबल नं मदु । व तन धाःसा जिं सु तन धकाः नं गय्यानाः मेम्हसिके न्यनेगु? जिं जिगु धाः थायेथें जुयाच्वंगु नुगःयात जवगु ल्हातिं क्वबियाः सान्वना बियातया, आसे ग्यायेमते धकाः । पलख लिपा वल व मनू । भावविहिन ख्वापालं पुनाः, वयागु तःधंगु योजना विफल जूगुथें तायेकाः । जि जक जिउसाला वयात जितः अनं हे लित छ्वयाबिइ मास्ति वः जुइ ।

“कयादिसँ । झासँ,” वं जितः जिगु भ्वंभिं लितः बियाः धाल ।

हानं मेथाय् झ्वःलिक पुलिसतय्सं जिगु अंगू, घडी, पेटी, क्यामरा, ल्यापटप छखेतयेकाः ह्याण्डक्यारीया ब्यागय् वातुवालाः चेक यात । छुं हे लुइकेमफत अले वनेत संकेत यात । उलि चेकिङया चरण पार यानाबलय् स्वघौं न्ह्यःने वयागु ला पाय्छि इलय् हे थ्यंगुथें जुल । छम्ह नेपाःमियात थःगु देय् त्वःताः पिहाँ वनेत थुलि थाकुल, सलंसः नेपाःमित न्हियान्हिथं नेपाल त्वःता आलुमनेथें ताःन्वःगु देसय् थःगु भविष्य माःवनी, उमित गुलि थाकुइ जुइ । अझ गुलि ला थः गुगु देसय् छाय् वनेत्यनागु धकाः हे धाये सइमखु । न ज्यायानाः नयेबिइ, न पिने वनाः ज्या याःवनेबिइ, अथेंसां झीसं गर्व यानाच्वनेमाः झीगु नेपाः धकाः ।

जिगु जहाज गयेत अझ यक्व ई ल्यं दनि । जि अनया फिलिम स्वयेगु हल थज्याःगु म्वःम्वः मनत मछिं मछिं फ्यतना च्वंथाय् थःत न्ह्यंका । जिगु न्ह्यपुइ छता हे खँ चाःहिलाच्वन, जितः थुलि कडा यानाः जाचेयायेफुपिं झी एअरपोर्टया कर्मचारीतय्सं छम्हस्यागु पासपोर्टय् मेम्हस्यां फोटो तिकाः विदेश ब्वयावंगु धाःसा गथे मखनीगु जुइ ? चार्ल्स शोभराजया भासं धायेगु खःसा किसि न्ह्यंगु छाय् मखनीगु जुइ ?
(Published in Sandhya Times on March 6th, 2015)