राजमाया पुतवार
प्रेमया खँ ल्हाये यःपिनि यक्व नां दु थन — लैजा मजनू, सोनी महिवाल, रोमियो जुलियट अले राधा कृष्ण । राधा व कृष्णया प्रेमयात संसारय् हे दकलय् तःधंगु प्रेमया उपमा बिइपिं साहित्यकारत थन यक्वं द्ु । दक्वस्यां सिउ, राधा व कृष्ण प्रेम अजब, गजब व अद्वितीय धकाः । गनं निम्ह ल्याय्म्ह ल्यासेया मतिना खनकि राधा व कृष्ण थें का धकाः धाइ । उमिगु मतिना जन्म जन्मान्तर जुइमा धाइ, राधा व कृष्णया थें जुइमा धाइ । तर धाथें, राधा व कृष्णया मतिना गज्याःगु मतिना खः ?
धाइपिन्सं आः न धाइ राधे–श्याम । अझ कृष्णयात लय्तायेकूम्ह धकाः राधे राधे धाइपिं नं दु । कृष्ण ला कृष्ण हे जुल । कृष्णया जन्म, वयागु लीला धकाः मचांनिसें वं याःगु ततःधंगु खँया नं यक्व बाखं दु । अथे हे वयागु यौवनकालया बाखं नं यक्वं दु, वं राधायात हायेकूगु, व लिसे प्रेममय रसरंग याःगु नं यक्व बाखंत थौंकन्हय्या साहित्यय् तकं खने दु । उकिइ सुलाच्वंगु यौन सन्देशयात छखेतयाः कृष्णयात प्रेमया प्रतिमूर्ति कथं हनी, पुज्याइ । तर राधालिसेया व प्रेम धयातःगु स्वापू शारीरिक चाहना खःलाकि, मिसायात यौनया न्ह्यबःसाया रुपय् जक छ्यःगु लाकि, पुरुषया तःम्ह मिस्तलिसे म्हितेगु शौखयात धर्मया ख्वाःपालं पुकाः मिजंतय्त माफ याकेगु जक कुतः खःलाकि धकाः धाःसा सुनां नं कुलेगु आँट याःगु खनेमदु ।
राधायात द्वापरयुगय् राजा वृषभानु व रानी किर्तीदाया म्ह्याय्या रुपय् जन्मेजूगु धाइ । राधा धइम्ह मनू वा द्यः कृष्ण अवतारया अपाय्जि तःधंगु भूमिका दुसां वयागु वर्णन धाःसा कृष्णयात लय्तायेकीम्हया रुपय् जक जुयाच्वंगु खने दु । भागवतया दशम स्कन्दय् राधाया खँ वइ, महारासया वर्णनया प्रसंगय् । अन धयातःगु दु लाकि व अन रास यानाच्वन अले आनन्द कयाच्वन । राधायात गनं वया प्रेमिका, शक्ति आदि धाःसां वयागु भूमिका कृष्णया न्ह्यबःसा हे जक खनेदु । गर्ग संहिता धइगु सफुतिइ कृष्ण र राधाया लीयाया बारे कनातःगु दु । उकिइ उपिं निम्हस्या प्रेम दु धयातल । धाइपिन्सं ला धाइ, राधा व कृष्ण छम्ह हे खः । कृष्णया अभिन्न शक्ति हे राधा खः, वयागु शक्तिं हे कृष्णया लीला सम्पन्न जुल धाइ, तर थ्व खँया लिसः मदु कि राधाया शरीरयात मखुसा कृष्णं सुलिसे रास म्हितल जुइ ?
कृष्णयात माःगु रास खः, प्रेम मखु । वयागु रास तःम्ह मछि मिस्तलिसे जुइ । वया गोपिनीपिं १६हजार दु धइगु खँ तप्यंक हे धयातःगु दु । नरकाशुरं कलाःतयाःपिं दक्व मिस्त वया कलाः जूवन धकाः नं धाइ । उपिं दक्वं नापं च्वनाः हे नं रास जुयाच्वनी । कृष्णं याःगु जुयाः जक वया महिमा दूगु खः, मनुखं थथे गबलें यायेमजिउ ।
भागवत पुराणया स्कन्द १०, अध्याय २९ श्लोक ४५–४६य् कृष्णं गोपिनी मिस्तय्त छु छुयाइ धकाः च्वयातःगु दु ।
थ्व श्रीकृष्णलीला खः अले थुकिइ राधाया माधुर्यभाव दूगु लीलाया वर्णन जुयाच्वनी । राधाकृष्णया प्रेमयात साहित्यया तःधंगु श्रोतया रुपय् कयातःगु दु , उमिगु प्रेम साहित्य वर्णन जुयाच्वनी, तर उमिगु प्रेमया अन्त्य गुकथं जुल धइगु खँ यक्वस्यां मसिउ, मकं, अथवा तपुनातइ ।
कृष्णं राधायात दक्वं याइ तर इहिपा धाःसा याइमखु । बाखनय् थथे दु कि कृष्णयात व ल्याय्म्ह बलय् म्हिताः वा मेगु छुछु यानाः ब्वलंगु वृन्दावन त्वःतेमाली । वं राधायात जि वनेमाल, जि लिहाँ वये धयावनी । राधा थुखे न्हियान्हिथं सा ज्वयेथाय् कृष्णयात पियाच्वनी, तर कृष्णया उखे मेमेगु लीला न्ह्यानाच्वनी ।
कृष्णं वुन्दावन त्वतावनेवं हे राधा धइम्हस्या वर्णन हे मजुल । न्हापा तक प्रेमया प्रतिमूर्तिया विछोडया खँ तकं गनं मवल ।
उने कृष्णया इहिपा रुकमणीलिसे जुइ । वया दाजुं वयागु इहिपा मेम्ह मिजंलिसे यानाबिइत्यंबलय् वं हे कृष्णया पुकार यायेवं कृष्ण वयाः वयात यंकूगु बाखं दु । छखे थःत यौवनया इलय् दक्व लीला यायेत साथ बिउम्ह राधा वया ल्वःमनी धाःसा मेखे छकः पुकार जक याःम्ह विदर्भराजकुमारी रुकमणीयात वं थः वैधानिक कलाः दयेकेत तयार जुइ ।
मेगु प्रसंगय् कृष्णं सत्यभामालिसे इहिपा याःगु नं खँ दु । सत्यभामा धइम्ह सत्राजित जुजुया म्हाय् खः । छकः व जुजुं कृष्णयात स्यमन्तकमणि खुयाकाःगु द्वपं बिइ अले व हे अपराधयात क्वपालेत वं सत्यभामालिसे इहिपा यात धइगु बाखं दु ।
बाखनय् थथे नं दु कि कृष्ण वृन्दावन त्वःताः वनेवं तःदँ तक राधा कृष्ण लिहाँ वइ धकाः पियाच्वन । अले लिपा वयागु इहिमा छम्ह यादव लिसे जुल । ब्रम्हावैवर्त पुराणय् वर्णन जूकथं मेमेपिं सामान्य गृहस्थी मिसाथें वया नं छेँज्याय् तक्यनाः जीवन फुत । मेखे राधाया इहिपा कृष्णया मां यशोदाया किजा लिसे जुल धइगु नं खँ दु ।
वं कृष्णयात न्ह्याबलें लुमंकाच्वन धइगु नं प्रसंग दु । थ्व ला छम्हस्यां ययेकाः त्वःताथिकाः मेम्हलिसे इहिपा यायेत बाध्य जूम्ह औसत नेवाः साहित्यया बाखं अथवा हिन्दी फिल्मया स्क्रिप्ट थें च्वन । तर थन नं कृष्णयात दोष बिइगु ज्या मजू । वयागु हे गुणगान जुयाच्वन ।
हिन्दु साहित्यं राधां कृष्ण लुमंकूगुयात तसकं च्वछाइ, तर कृष्णं याःगु धोखायात धाःसा मखंछु याइ । राधां धाइ, कृष्ण विरहलय् यदि जिगु म्ह पंचतत्वय् विलीन जुयावनेमा, जिगु थ्व हे इच्छा दु कि जिगु शरिरया जलतत्व वृन्दावनया पुखुलिइ सुनावनेमा आदि आदि । राधाया विरहया वर्णन यायेत साहित्यकार लालायित जुयाच्वनी, उखे कृष्णया निम्ह निम्ह कलाःलिसे सुख पुर्वक जीवन हनाच्वन धकाः नं धयाच्वनी । अझ राधायात सुख मबिइपिं च्वमिपिन्सं राधाया मेम्ह नाप इहिपा जूगु हे मखु, व ला नक्कली अथवा छाया राधा जक खः, राधा ला कृष्णया लुमन्तिइ हे फुन वन धकाः तकं धाइ । अथे मखुसा राधा मेम्हलिसे इहिपा याःसां वयागु मनं न्ह्याबलें कृष्णयात हे मतिना यानाच्वनी धकाः धायेत नं च्वमिपिं लिमचिउ । सामाजिक न्याय थ्व हे ला?
अनया छपु बाखनय् राधा बुरि जुइकाः छेँ हे त्वःता कृष्णयात नामलायेत द्वारिका वल धइगु नं दु । अन्तिम दिनय् हानं राधां कृष्णयात नापलात, वयागु बाँसुरीया धुन न्यन अले व कृष्णय् विलिन जुल धइगु नं बाखं दु । गर्ग संहिताया विश्वजीत काण्डया ४९गूगु अध्ययाय् छपु बाखं दु । वकथं राधा व कृष्ण १०० दँ लिपा अन छगू यज्ञ जूथाय् नापलात ।
खला थ्व धर्मया खँ । कृष्णयात विष्णुया अवतारया रुपय् कयातःगु दु । व हे हिन्दु वा वैष्णव धर्मया आधार । उकिं धर्मय् न्ह्यागु धयातःसां उकियात लीला धकाः स्वीकार यायेगु चलन दु । तर नं थौंकन्हय्या मिखाकुलिं थ्व बाखंयात काल धाःसा थुकिं मिजंतय्सं न्ह्यागु याःसां माफ अले मिस्त धइपिं ख्वयाजक च्वनेगु जकं खःला धकाः थुइकेबिइ । झीगु हे समाजं स्वीकार याःगु थ्व साहित्य झीगु समाजया प्रतिबिम्ब जकं मखुला?
सुभाय् मिडिया प्रा.लि.
ताम्सिपाखा , देयको , पुष्पलाल पथ काठमाडौं -१८
ईमेल: [email protected]
कार्यालय फोन- ०१-२१५६४४
स्थायी लेखा नम्बर- ६१२२८०१००
सूचना विभाग दर्ता नम्बर: ४५८/०७४-७५