कोभिडबाट भारतमा एकै दिन २१४ को मृत्यु, नेपालको तयारी के छ !

आइतवार भारतमा ३६५,११८ जनाको कोभिड परीक्षण गर्दा १,१५० नयाँ सङ्क्रमित पाइएका थिए।

नेपालको तथ्याङ्कले के देखाउँछ?

स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयको तथ्याङ्क अनुसार नेपालमा पछिल्लो २४ घण्टामा ४,६५१ जनाको नमुना परीक्षण गर्दा थप १० जनामा कोभिड सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ।

त्यस्तै सक्रिय सङ्क्रमितको सङ्ख्या ३५० छ।

गत हप्ता कोभिडको दोस्रो लहरपश्चात् पहिलो पटक सक्रिय सङ्क्रमितको सङ्ख्या ५०० भन्दा कममा झरेको अधिकारीहरूले बताएका छन्।

त्यस्तै खोप अभियान सुरु भएपश्चात् नेपालमा चार करोड छ लाखभन्दा बढी मात्रा खोप लगाइएको सरकारी तथ्याङ्कले देखाउँछ।

लक्षित जनसङ्ख्याको ९४ प्रतिशतले कम्तीमा एक मात्रा लगाएको र ८२.२ प्रतिशतले पूर्ण मात्रा लगाएको बताइएको छ।

नेपालको तयारी के छ?

नेपालमा देखा परेका तीन वटै लहर भारतमा नयाँ लहर सुरु भएको केही साता पछि सुरु भएको अधिकारीहरू बताउँछन्।

पछिल्लो समय कोभिडको तेस्रो लहर सुस्ताएसँगै देशैभर कडा प्रतिबन्धात्मक व्यवस्थाहरू हटाइएको छ र सार्वजनिक स्थलहरूमा भिडभाड बढेको छ।

तर स्वास्थ्य मन्त्रालयले सङ्क्रमण दर घटेको भए पनि जोखिम कम नभएको बताउँदै आएको छ।

मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा समीरकुमार अधिकारी छिमेकी मुलुकहरूमा सङ्क्रमण बढ्दै जानुको अर्थ नेपालका लागि पनि ठूलो चेतावनी रहेको बताउँछन्।

”विगतका तीन वटा लहर हामीले भोग्दा फेरि विशेषगरी भारतमा सङ्क्रमण बढेको केही हप्तामा त्यस्तै अवस्था हामीले भोगेका छौँ। अहिले पनि भारतमा सङ्क्रमण बढ्दै गरेको प्रारम्भिक तथ्याङ्क आइरहेका छन् त्यसले हामीलाई चिन्तित त पक्कै बनाउँछ,” अधिकारीले भने।

”तर हामीले लिनुपर्ने सावधानीहरू, विगतको सिकाइ, सँगसँगै सङ्क्रमणको प्रकृति पनि हेरेर निगरानी बढाउने कुराहरू, खोप लगाउने बाँकी मानिसहरूलाई सकेसम्म चाँडो खोप लगाउन तर्फ केन्द्रित रहेर र जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गराउने हिसाबले सबैलाई सुसूचित गर्ने विषयमा र विशेषतः नाकाहरूबाट आउने मानिसहरूको निगरानी र त्यसै भित्रको जनस्वास्थ्यको मापदण्डको निगरानी र सङ्क्रमणको निगरानी गर्ने कुराहरूमा चनाखो भएर काम गर्नुपर्ने छ भन्ने कुरा पछिल्लो भारतको तथ्याङ्कले झकझक्याएको छ।”

“हामी त्यस अनुसार अझ परिष्कृत भएर काम गर्दैछौँ।”

कोभिडको तेस्रो लहर सुस्ताएको

कोभिडको तेस्रो लहर सुस्ताएको अवस्थामा नेपाल-भारतबीच आवागमनको अवस्था पनि महामारी अघिकै अवस्थामा पु्ग्ने क्रममा रहेको बताइएको छ।
नेपालबाट विभिन्न प्रयोजनका लागि भारत जाने र भारतबाट नेपाल आउनेहरूको सङ्ख्यामा व्यापक वृद्धि देखिन थालेको अधिकारीहरू बताउँछन्।
अध्यागमन विभागको मार्च महिनाको तथ्याङ्क अनुसार एक महिनामा १५,०१३ मानिस भारतबाट नेपाल आएका थिए। त्यस्तै १३,९४२ जना नेपालबाट भारत गएका थिए।
यस्तो अवस्थामा विभिन्न नाकाहरूमा विगतमा स्थापना गरिएका हेल्थ डेस्क, त्यहाँ राखिएका स्वास्थ्यकर्मीहरू सबै पूर्ण रूपमा फेरि पनि सञ्चालनमा ल्याउने गरी आवश्यक समन्वय गरिरहेको अधिकारी बताउँछन्।
त्यसबाहेक परीक्षणको दायरा पनि बढाउनुपर्ने देखिएको सरकारी भनाइ छ।
”हामीले होल्डिङ सेन्टरहरू जुन बनाएका छौँ तिनको व्यवस्थापन गर्दै सञ्चालनमा ल्याएर सर्वसाधारणलाई सहज हुने गरी हामीले काम गर्नुपर्ने छ।”
“सम्बन्धित निकायहरूसँग समन्वय गरेर अझ तीव्र गतिमा काम अघि बढाउँछौँ। पछिल्लो तथ्याङ्कहरूले पनि हामीलाई अझ केन्द्रित भएर काम गर्नुपर्ने छ भन्ने इङ्गित गरिरहेका छन्,” अधिकारीले भने।
के भन्छन् विज्ञ?

अहिले नेपालमा मानिसहरूको भिडभाड फेरि बढ्न थालेको छ
शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल टेकुको क्लिनिकल रिसर्च युनिटका प्रमुख डा. शेरबहादुर पुन पनि खासगरी दिल्लीसहित भारतका विभिन्न सहरहरूमा सङ्क्रमण बढ्नु नेपालका लागि महत्त्वपूर्ण सङ्केत रहेको ठान्छन्।
तर कोभिडको पहिलो र दोस्रो लहरको तुलनामा अवस्थामा निकै फरक आएको उनी बताउँछन्।
”धेरैले खोप लगाइसकेको अवस्था छ। लक्षणसहित वा लक्षणविना धेरै जना एक पटकभन्दा बढी कोरोनाभाइरसबाट सङ्क्रमित भइसकेको पनि होला,” पुनले भने।
तर उनले यो पटक सङ्क्रमण धेरै जोखिमपूर्ण नहुन सक्ने सम्भावना रहेको बताए।
”सङ्क्रमणको सङ्ख्यामा उतारचढाव देखिए पनि त्यसको अनुपातमा अस्पताल भर्ना हुने वा जटिल अवस्थामा पुग्नेहरूको सङ्ख्या कम हुन सक्छ।”

तर चीनको पछिल्लो अवस्था हेर्दा वृद्धवृद्धाहरूमा भने बढी प्रभाव पर्न सक्ने सङ्केत देखिएको उनको बुझाइ छ।
भारतमा हाल कोभिडको कुन भेरिअन्ट फैलिएको छ भन्ने कुरा अझै ‘स्पष्ट नभइसकेको’ बताउँदै कोभिडको डेल्टाक्रोन र एक्सइ भेरिअन्टले भने पुनः सङ्क्रमण